Neurodivers-vriendelijk review van de SAM app

Wat? De Stress Autism Mate (SAM) is een app voor de gebruiker te helpen omgaan met dagelijkse stress. Deze is voor volwassenen, ook bestaat er een junior versie voor jongeren tussen 12-18.

Deze review gaat enkel over de SAM app, niet de junior versie.

Installatie op de gsm

De app is gratis beschikbaar in de google play store of de apple store. Je dient een e-mail adres op te geven en via je e-mail je account te activeren. Je dient een wachtwoord in te stellen en een pin-code van 5 cijfers.

De app vraagt om toestemming om meldingen op je gsm te mogen maken.

De app leren gebruiken

Na inloggen krijg je de keuze of je een video wilt bekijken ter introductie. Deze is 2 minuten en 5 seconden lang.

Er wordt uitgelegd dat de app je vraagt dagelijks meerdere keren te noteren hoe je je voelt:

1. Eerst komt de vraag "Wat heb je de afgelopen 4 uur gedaan?"

2. De app stelt dan (7) bijkomende vragen om te helpen uitzoeken hoe je je voelt. Je antwoorden worden gebruikt om in te schatten hoeveel stress je hebt.

3. De app vertelt je wat je geschatte stressniveau is

4. Je krijgt een tip om om te gaan met je stressniveau
   

De app helpt je je antwoorden ingeven en tracken:

• Nieuwe registratie als het tijd daarvoor is

• Laatst gemeten stress niveau

• Laatst gegeven tip
  

• Losse, eigen notities maken per dag

• Dagoverzicht

• Week overzicht

• De app helpt samenvatten wat er goed en minder goed gaat

• Bekijk je persoonlijk ingestelde tips

App voorbereiden voor gebruik (eenmalig, de app helpt, nadien in instellingen terug aan te passen)

1. Stel het tijdstip in wanneer je per dag in de week dat je je eerste vragenlijst wilt invullen Je hebt dan een uur de tijd om de vragenlijst in te vullen. Na het eerste half uur ontvang je op je gsm een herinnering

2. Tussen elke vragenlijst zit gemiddeld 4 uur Kies om de vragenlijst 2/3/4 keer per dag in te vullen

3. Stel persoonlijke tips in (je kiest uit een lijst)

   1. Voor als je thuis bent

   2. Voor als je niet thuis bent

4. Kies of je wel of geen emoticons wilt in de vragenlijst

5. Kies of je een grafiek wilt in kleur (groen-geel-oranje-rood) of in blauwtinten

Mogelijke voordelen van de app

Deze app probeert het uitvoeren van registratie opdrachten gemakkelijker te maken. In het algemeen zien we in de psychiatrie dat registratieopdrachten veel inzicht bieden in oorzaken van stress, en daarnaast ook de vaardigheden helpen oefenen om bewust te leren inchecken en emoties/stress te leren herkennen.

Het is een zeer evidence based principe dat in deze app aangepast is voor cliënten met autisme die op een vereenvoudigde manier inzicht/verandering in hun emotieregulatie en stressmomenten willen krijgen.

• Auti-vriendelijk:

  • Werkt visueel waar mogelijk, en enkele keren kunnen hierin ook voorkeuren gekozen worden

  • De taal is concreet, duidelijk, de zinnen zijn niet te lang en de woordkeuze niet te ingewikkeld

  • De app licht duidelijk toe hoe die gebruikt moet worden dmv een kort filmpje

  • Geeft voorbeelden om uit te kiezen en stelt deelvragen

  • Helpt antwoorden in meetbare data om te zetten, geeft grafiekjes

  • Enkele instellingen helpen om rekening te houden met executief disfunctioneren, zoals het laten versturen van reminders en het kiezen hoe vaak je op een dag vragenlijsten wilt invullen

Mogelijke nadelen van de app

• Minder auti-vriendelijk:

  • Er wordt frequent gevraagd om input, cave overvraging of overprikkeling van de cliënt (die al in stress is)

  • Er wordt vanuit gegaan dat de cliënt op de gestelde vragen (consistent) kan antwoorden. Veel mensen met autisme hebben moeilijkheden met interoceptie: de vaardigheid van herkennen en kunnen benoemen wat ze voelen.

  • De persoonlijke tips vereisen ook zelfkennis en gezonde copingsstrategieën om zonder hulp ingezet te worden (cave shutdown/meltdown, dan tot weinig in staat)

• Minder crisis-vriendelijk

  • Vaak is er in crisis zodanig weinig energie dat ook het invullen van deze app met regelmaat moeilijk zou kunnen zijn

  • Ook is de inhoud van de app niet gericht op ernstige crisismanagement, eerder dagdagelijkse stressoren

• Minder ADHD-vriendelijk:

  • De app bijhouden vereist een belangrijke dagorganisatie, tijd kunnen nemen en zelfdiscipline

Besluit

Deze app lijkt me veel voordelen te bieden, in geval dat de cliënt zich ertoe kan zetten.

Gelet op het feit dat executief disfunctioneren (bv. moeilijk schakelen/starten) ook bij autisme kan voorkomen, daarnaast ook vaak minder mentale energie of emotioneel zelfinzicht aanwezig is, moet overlopen worden of de cliënt het gebruik van de app ziet zitten. De app stijgt namelijk vooral in waarde als deze consistent een tijdje kan worden bijgehouden.

Toelichten dat deze registraties erg helpend kunnen zijn om te begrijpen waardoor de cliënt stress krijgt, kan ook met de inzet/motivatie helpen. Deze app is uitmuntend om het antwoord te zoeken op de vragen: "Waarvan krijg ik stress? Hoe zie ik dat aankomen? Hoe kan ik daarmee omgaan?". Wanneer deze vragen aanwezig zijn, helpt de app ervaringsgericht antwoorden zoeken. Dit is vaak ook gemakkelijker als wanneer de cliënt het op een gesprek bij de hulpverlener zich moet herinneren van de afgelopen 2 weken met onderscheid tussen wel en niet relevant. De hulpverlener kan dit leerproces wel helpen vasthouden tijdens gesprekken door de antwoorden in de app tijdens een sessie mee te overlopen en introspectieve vragen te stellen.

Wanneer er geen gerichte vraag van de cliënt is, lijkt het mij belangrijk om te bespreken of de cliënt ook voelt dat de registraties een meerwaarde zijn. Zinvolheid is belangrijk, zeker voor cliënten die nog maar weinig energie over hebben. De app zonder omkadering aanbieden lijkt me voor een deel van de mensen met autisme ook zinvol, doch voor een ander deel ook onvoldoende ondersteunend of toegankelijk om een verschil te kunnen maken.

Tot slot maakt de website ook duidelijk dat de app verder in ontwikkeling blijft, met als doel verder te evolueren om zoveel mogelijk mensen te kunnen helpen. Ook dit vind ik een krachtige, evidence based manier om te werken. Een mooie app, van toepassing in meerdere specifieke situaties!